پس از شکست سومین عملیّات کلاسیک ایران، فرماندهان جنگ به این نتیجه میرسند که با این سبک نمیتوان با ارتش متجاوز عراق مقابله و آن را از مناطق اشغالی بیرون راند. از اینرو باید تاکتیک و شیوة دیگری را تجربه نمود. شیوهای که با روح شهادتطلبی و فرهنگ انقلاب اسلامی و توان رزمی زرمندگان همسو و هماهنگ باشد. این در حالی است که با عملیّات مکرر چریکی و شبیخونهای پیاپی، ماشین جنگی و نیروهای مهاجم در تمامی محورها از غرب تا جنوب زمینگیر میشود و حتی جرأت یک قدم پیشروی را پیدا نمیکند.
در آخرین روزهای اسفندماه 1359، یکی از نیروهای سپاه حملهای را در غرب سوسنگرد طرحریزی میکند که به تصویب و تأیید فرماندهان میرسد.طبق این طرح، حملهای غیرکلاسیک و چریکی علیه مواضع دشمن صورت میپذیرد. گرچه بنیصدر و عدهای از فرماندهان این نوع حمله را انتحار و دیوانگی میخوانند.
برای اجرای حمله، کانال طویلی تا نزدیکی مواضع نیروهای عراقی حفر میشود. تعدادی نیروی زبده، آمادة حمله میشوند. همچنین تعدادی از خانههای سوسنگرد که در غرب شهر واقع بودند، از طریق تونلهایی به هم متصل میگردند تا نیروها بتوانند به راحتی از آنها رفت و آمد کنند، بدون اینکه در دید و تیررس دشمن قرار گیرند.
سرانجام عملیّات در روز بیست و ششم اسفندماه 59 در ساعت هفت و نیم صبح در منطقه غرب سوسنگرد آغاز میشود. رزمندگان اسلام به استعداد دویست نفر و با سلاح سبک و نیمه سنگین از چهار محور حمله را شروع میکنند. نیروهای دشمن که اغلب شبها از بیم شبیخونهای چریکی ایران در بیم و هراس بودند، هرگز نمیاندیشیدندکه در روز روشن مورد حمله واقع شوند ابتدا توپخانة ارتش جمهوری اسلامی ایران، به مدت ده دقیقه آتش تهیه میریزد که پس از آن نیروهای رزمنده با عبور از تونلها و کانال حفر شده، خود را تا پشت خاکریزهای دشمن میرسانند و با یک یورش ناگهانی بر سر نیروهای عراقی آوار میشوند. همزمان با شلیک یک گردان تانک، گردان مکانیزة دشمن مورد هدف قرار گرفته و منهدم میشود. دشمن که از حمله برقآسای نیروهای ایرانی به وحشت میافتد، راهی جز فرار را در پیش خود نمیبیند. فرماندهان لشکرهای بعثی مستقر در منطقه از شنیدن خبر تهاجم رزمندگان اسلام در روز، دچار شگفتی و سردرگمی میشوند. در این تهاجم، تعداد صدنفر از نیروهای عراقی کشته و مجروح و 68 نیز به اسارت درمیآیند و یک گردان تانک و یک گردان مکانیزة دشمن به طور صددرصد منهدم میشود.
پس از دو روز، به علت نبود نیروهای جایگزین و پشتیبانی، نیروهای عراق اقدام به پاتک نموده و منطقه را بازپس میگیرند. گرچه منطقه تصرف شده، مجدداً از دست میرود، ولی نتایج درخشان و مثبت عملیّات، قابلیت و توانایی نیروهای فداکار و شهادتطلب را به اثبات میرساند.
تاریخ عملیات: 26/12/1359
منطقه عملیاتی: غرب سوسنگرد
خسارات وتلفات وارده دشمن:
ـ انهدام یک گردان تانک و یک گردان مکانیزه
ـ 100 کشته
ـ 68 اسیر
نیروهای عمل کننده: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
پشتیبانی آتش توپخانه ارتش جمهوری اسلامی ایران
این عملیات زمینهساز خروج سوسنگرد از تیررس سلاحهای دشمن شد.
عملیات امام مهدى(عج) پس از گذشت تقریباً هشت ماه از آغاز جنگ فتحالبابى براى رزمندگان اسلام شد و پس از این عملیات، شهر سوسنگرد از تیررس سلاحهای سنگین دشمن خارج شد.
عملیات امام مهدى(عج) در 31 اردیبهشتماه سال 1360 طراحی شد.
براساس این طرح باید رزمندگان اسلام مرکب از تیپ سه لشکر 92 زرهى اهواز به همراه یک گردان از سپاه پاسداران و یک گردان از گروه تیپ دو احتیاط نیروى زمینى ارتش در جنوب و تیپ یک آن لشکر به پدافند در مواضع خود در جنوب غربى اهواز ادامه دهند و نیروى زرهى پس از یگانهاى پیاده وارد عمل شوند.
چکیده
در طول جنگ هشت ساله، پس از پایان عملیاتهای نظامی جلساتی که ازسوی فرماندهان برای بررسی نقاط قوت و ضعف عملیات برگزار می شد، اهمیت نظامی زیادی داشت و صورتجلسة این جلسات یکی از مستندترین مدارک برای بررسی تاریخ جنگ هشت ساله به شمار می رود.
به دلیل واکنش سریع رزمندگان اسلام در عملیّات غیرکلاسیک و چریکی، مناطق مختلفی از جبههها برای این منظور شناسایی و در نظر گرفته میشود. این عملیّات در قسمت شرق کارون یعنی جنوب دارخوین به اجرا درمیآید. نیروهایی متشکل از سپاه و بسیج، با تلاش شبانهروزی مشغول احداث تونلی به شکل «آ» میشوند. این اقدامات در هوای گرم جنوب و با استفاده از اصل غافلگیری صورت میگیرد. به هنگام تدارک مقدمات عملیّات، شهید بهشتی بازدیدی از منطقه میکند و در دیدار با رزمندگان آنها را به مقاومت و پایداری دعوت میکند. در این موقع درگیری بنیصدر و جناحش با نیروهای خط امام به اوج خود میرسد و میرود که اثرات نامطلوب و زیانباری را بر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیل کند که در شب عملیّات، بنیصدر توسط امام خمینی (ره) از فرماندهی کل قوا عزل میشود. طنین خوش این خبر جبههها را غرق شادی و سرور میکند و نام عملیّات که تا همان شب دقیقاً مشخص نشده بود «فرمانده کل قوا، خمینی روح خدا» نامگذاری میشود.
این عملیّات در تاریخ 31/2/60 در منطقه غرب سوسنگرد اجرا می شود که رزمندگان اسلام با دوازده کیلومتر پیشروی در عمق مواضع واستحکامات دشمن، خسارات قابل توجهی را به آنها وارد میآورند.